Zihinsel Yetersizliği Olan Bireyler için D.E.P.

Zihinsel Yetersizliği Olan Bireyler İçin Destek Eğitim Programı

Zihinsel yetersizliği olan bireyler için destek eğitim programları, bireylerin bireysel ve sosyal becerilerini geliştirmeleri için tasarlanmıştır. Bu programlar, zihinsel yetersizliği olan bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve onların potansiyellerini en üst düzeye çıkarmak amacıyla uygulanır.

Genel Amaçlar:

  1. Algı ve Bellek Becerilerinin Geliştirilmesi: Bireylerin algı ve bellek becerilerini geliştirmek için çeşitli aktiviteler ve eğitim teknikleri kullanılır.
  2. Motor Planlama Becerilerinin Geliştirilmesi: Bireylerin motor becerilerini geliştirmek için planlanan aktiviteler ve egzersizler.
  3. Dil ve İletişim Becerilerinin Geliştirilmesi: Bireylerin dil ve iletişim becerilerini geliştirmek için dil terapisi ve iletişim etkinlikleri.
  4. Kendini Düzenleme Stratejilerinin Geliştirilmesi: Bireylerin kendilerini düzenlemeleri için stratejiler geliştirilir.
  5. Sosyal Uyum Becerilerinin Geliştirilmesi: Bireylerin sosyal ortamlarda uyum sağlamaları için sosyal becerileri geliştirilir.
  6. Akademik Becerilerinin Desteklenmesi: Okuma, yazma, matematik gibi akademik becerilerin geliştirilmesi için özel eğitim programları uygulanır.

Bu programlar, bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve onların potansiyellerini en üst düzeye çıkarmak amacıyla uygulanır. Eğitim programları, bireylerin bireysel ve sosyal becerilerini geliştirmeleri için tasarlanmıştır.

Zihinsel Yetersizlik Nedir ?

Zihinsel Yetersizlik bireyin bilişsel işlevlerinin ortalamanın altında olması ve bu durumun günlük yaşam becerilerini ve bağımsız yaşam kapasitesini olumsuz etkilemesi durumudur. Zihinsel engeller, genellikle çocukluk döneminde tanımlanır ve bireyin akademik, sosyal ve pratik becerilerinde zorluk yaşamasına neden olabilir.

Temel Özellikler:

  1. Zihinsel İşlevlerde Sınırlamalar:
    • Zihinsel işlevler, genellikle problem çözme, öğrenme, mantık yürütme gibi bilişsel yetenekleri içerir.
    • Zihinsel engel, bu yeteneklerin ortalamanın altında olmasını ifade eder.
  2. Uyumsal Davranışlarda Zorluklar:
    • Günlük yaşam becerileri: Kişisel bakım, yemek yeme, giyinme gibi.
    • Sosyal beceriler: İletişim kurma, sosyal ipuçlarını anlama, arkadaşlık kurma.
    • İşlevsel akademik beceriler: Okuma, yazma, matematiksel işlemler.

Belirtiler:

  • Gelişimsel Gecikmeler: Konuşma, yürüme gibi gelişim dönüm noktalarına geç ulaşma.
  • Öğrenme Güçlükleri: Akademik becerilerde belirgin zorluklar.
  • Sosyal Etkileşim Zorlukları: Diğer bireylerle iletişim kurmada ve etkileşimde zorluklar.
  • Günlük Yaşamda Zorluklar: Bağımsız olarak günlük aktiviteleri gerçekleştirmede zorlanma.

Tanı ve Değerlendirme:

  • Psikolojik Testler: Zeka testleri (IQ testleri) ve uyumsal davranış değerlendirmeleri.
  • Gelişimsel Değerlendirme: Bireyin gelişim dönüm noktalarına ulaşma durumu.
  • Multidisipliner Yaklaşım: Psikologlar, doktorlar, özel eğitim uzmanları gibi çeşitli profesyonellerin katılımıyla yapılan değerlendirmeler.

Destek ve Müdahale:

  • Özel Eğitim: Bireyin ihtiyaçlarına göre uyarlanmış özel eğitim programları.
  • Mesleki Rehabilitasyon: İş becerileri geliştirme ve istihdam desteği.
  • Aile Desteği: Ailelerin bilinçlendirilmesi ve desteklenmesi.
  • Psikolojik Destek: Psikolojik danışmanlık ve terapi hizmetleri.

Zihinsel engelli bireyler, uygun destek ve eğitimle bağımsız yaşam becerilerini geliştirebilir ve topluma aktif olarak katılabilirler.

Zihinsel Yetersizlik Türleri Nelerdir?

Zihinsel yetersizliği olan bireyleri zeka yaşı bölümlerine göre sınıflandırma yapılmaktadır. Bu sınıflandırmayı yaparken sadece zeka yaşından faydalanılmamaktadır. Bireyin zihinsel yetersizliği belirlenirken bireyi etkileyen durum, olaylar ve çevresel koşullarda ele alınmaktadır. Bu nedenle bireyden bireye zihinsel yetersizlik farklılıklar gösterebilir.

IQ

PSİKOLOJİK TANI

EĞİTSEL TANI

70-55

HAFİF

EĞİTİLEBİLİR

55-35

ORTA

ÖĞRETİLEBİLİR

35-25

AĞIR

BAĞIMLI

25 ve altı

ÇOK AĞIR

TAM BAĞIMLI

 

Zihinsel engel, bireylerin bilişsel işlevlerinin belirgin şekilde ortalamanın altında olması ve günlük yaşam becerilerini olumsuz etkilemesi durumudur. Zihinsel engel, genellikle dört ana aşamada sınıflandırılır ve her aşamanın belirgin özellikleri vardır:

  1. Hafif Zihinsel Engel:
  • Zeka Bölümü (IQ): 50-70 arasında.
  • Belirtiler:
    • Okuma, yazma ve matematik gibi temel akademik becerilerde zorluk.
    • Sosyal etkileşimlerde bazı zorluklar.
    • Genellikle günlük yaşam becerilerinde büyük ölçüde bağımsız olabilirler.
  • Destek İhtiyacı: Minimal veya ara sıra destek.
  1. Orta Derecede Zihinsel Engel:
  • Zeka Bölümü (IQ): 35-49 arasında.
  • Belirtiler:
    • Temel akademik becerilerde belirgin zorluklar.
    • Sosyal becerilerde sınırlamalar.
    • Günlük yaşam aktivitelerinde bazı yardımlara ihtiyaç duyabilirler.
  • Destek İhtiyacı: Düzenli destek ve denetim.
  1. Ağır Zihinsel Engel:
  • Zeka Bölümü (IQ): 20-34 arasında.
  • Belirtiler:
    • Akademik becerilerde ciddi sınırlamalar.
    • Sınırlı iletişim becerileri ve sosyal etkileşim zorlukları.
    • Günlük yaşam becerilerinde büyük ölçüde yardıma ihtiyaç duyabilirler.
  • Destek İhtiyacı: Yoğun ve sürekli destek.
  1. Çok Ağır Zihinsel Engel:
  • Zeka Bölümü (IQ): 20’nin altında.
  • Belirtiler:
    • Çok ciddi bilişsel ve adaptif işlev bozuklukları.
    • İletişim becerilerinde ciddi sınırlamalar.
    • Günlük yaşam aktivitelerinde tam bağımlılık.
  • Destek İhtiyacı: Sürekli ve tam destek.

Bu sınıflandırmalar, bireylerin ihtiyaçlarına göre en uygun destek ve müdahale yöntemlerini belirlemeye yardımcı olur. Zihinsel engelli bireyler, uygun destek ve eğitimle potansiyellerini en iyi şekilde kullanabilir ve topluma aktif olarak katılabilirler.

 

ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİN SEBEPLERİ NELERDİR?

Genel olarak bilinen nedenler üç başlıkta toplanmıştır:

Doğum öncesi oluşan nedenler:

  • Annenin yaşı ve beslenmesi
  • Hamilelik döneminde kullanılan ilaçlar
  • Radyasyona maruz kalma
  • İçki, sigara, uyuşturucu gibi alışkanlıklar
  • Annenin hamilelik döneminde geçirdiği hastalıklar
  • Zehirlenmeler, kazalar, travmalar
  • Anne-  çocuk arasındaki kan uyuşmazlığı
  • Kromozom yapısında oluşan bozukluklar

Doğum sırası oluşan nedenler:

  • Bebeğin erken veya geç doğması
  • Kordon dolanması
  • Doğumun hijyenik ortamda yapılmaması
  • Vakum- forseps gibi aletlerin kullanımı sırasında gerçekleşen hatalar

Doğum sonrasında oluşan nedenler:

  • Bebeğin geçirdiği ağır hastalıklar
  • Yetersiz beslenme
  • Zehirlenme, kazalar
  • Yetersiz çevresel koşullar